دراین راستا در وهله اول باید به توانمندسازي زنان اقدام نمود و سپس زمینه های جلب

مشاركت آنان را فراهم ساخت . چرا كه بخش عظيمی از زنان روستایی و عشایری كه مخاطب ما هستند دارای سواد كافي و مهارتهای حرفه ای در موضوع منابع طبيعي ودر امر بيابانزدایي نيستند .

زنان بيش از هر آموزش به كسب مهارتهای زيستي نيازمندند . آنها باید نقش منابع پایه مثل آب، هوا،خاك ، طبيعت و… را به صورت علمی و اصولي در زندگي خود و فرزندان خود بدانند چرا كه زن عنصری است كه نقش اساسي در مديریت مصرف منابع پایه دارد . در شرایط كنوني كشورمان ،سوخت هيزمی نقش اساسي در پخت غذا دارد . اگر زنان روستایی و عشایر نقش درختان و جنگل وپوشش گياهي را بدانند سعي می كنند در مصرف هيزم و بوته های گياهي دقت بيشتری نموده وحتي الامكان از سرشاخه های درختان و بوته های مرتعی استفاده نكنند يا این كه از آنها به نحوصحيح و اصولي استفاده نمایند .بطوریكه استمرار این امر در دراز مدت خود يك عامل مهم بيابانزایياست . اگر زنان به نقش جنگل ، مرتع و پوشش گياهي و فضای سبز آشنا شوند نقش بسيار مهمی درهدایت فضای خانواده دارند . لذا معروف است اگر به يك زن آموزش بدهيم يك خانواده را آموزش

داده ایم .

حتي آموزش های مربوط به تنظيم خانواده نيز نقش غيرمستقيم و مهمی در كنترل عوامل

تخریب دارد چرا كه ازدياد جمعيت و به تبع آن دستيابي به عرص ههای منابع طبيعي برای فعاليتهای توليدي و كشاورزي نيز يكي از عوامل تخریب است . اگر زنان متوجه شوند كه افزایش فرزند وگسترش خانوار در بلندمدت به منابع طبيعي كشور لطمه وارد خواهد كرد قطعاً در حركت ملّي تنظيم خانواده نيز با دولت همكاری خواهند نمود .

زنان روستایی و عشایری در ایران علاوه بر نقش اساسي در خانواده ، در اقتصاد دامداری وكشاورزي نيز عامل محوری تلقي می شوند . در مديریت چرای دام و عمليات اصلاحي و احيایي مناطق بياباني در كنار مردان و فرزندان خود همكاری دارند . اگر آموزشهای لازم در خصوص ورود وخروج به موقع دام از مرتع ، نحوه چرا ، قرق مرتع و… كسب كنند ، كمك بسيار مهمی در تحقق اهداف طرحهای مرتعداری و طرحهای بيابانزدایي خواهند نمود  علاوه بر زمینه های فوق زنان روستایی و عشایری سهم مهمی در توليد نهال ، آبياری ، وجين ، سله شكني ، بهره برداری ازمحصولات فرعي جنگل و مرتع مثل سقز ، باریجه ، شيرین بيان ، خاكشير و… دارند . لذا ملاحظه میكنيد كه عرصه های منابع طبيعي زمینه های بسيار مناسبي برای فعاليت زنان به شمار می رود اگر میخواهيم این عرصه ها محفوظ بنمانند باید به نقش زنان در مديریت عرصه ها به صورت برجسته توجه كنيم . گام نخست در توجه به این موضوع مهم توانمندسازي زنان در عرصه های منابع طبيعي است كه

از طریق آموزشهای عمومی و حرفه ای مقدور است .

سله شكني :

شكستن حلقه نازكي از گل ولای كه پس از بارندگي يا آب دادن اراضي رسي روي زمین می بندد.

برای تحقق این امر تاكنون آموزشهای بسياری درمصداق ، بيابان و مرتعداری توسط:

·       سازمان جنگلها ، مراتع و آبخيزداری كشور

·       وزارت آموزش و پرورش

·       سازمان نهضت سوادآموزي

·       سازمان صدا و سيما انجام گرفته است.

زمینه های مشاركت زنان در حوزه های منابع طبيعي وطرحهای بيابانزدایي

در راستای توانمندي زنان ودادن آموزشهای لازم می توان از پروژه های مشاركتي باجوامع

محلي ، انتخاب و با بكارگيری از يك مشاور قوي استفاده نمود كه دراین زمینه پروژه های مختلفي ازجمله پروژه بيابانزدایي طرح مديریت پایدار منابع آب وخاك (حبله رود) درسال 1380 و پروژه بين المللي ترسيب كربن كه در دست اجرا است وجزء پروژه های بسيار موفق از طرف سازمان ملل اعلام گرديده است نام برد.

دراین پروژه ها با گذاشتن كارگاههای آموزشي مشاركتي جوامع محلي و برگزاری بازديدهای آموزشي روستا به روستا در زمینه های متعدد از قبيل زنبورداری ، گردو كاری ، استحصال و بهره برداری از گياهان دارويي و تعاونيهای موفق روستایی زنان كه گروههای داوطلب زن ومرد شركت داشتند اقدام نموده اند . وهمچنين با توجه به فعاليتهای انتخاب شده وپيشنهادات زنان روستایی برحسب مورد نياز آن روستا وشرایط منطقه به پيشنهادات زنان روستایی ، چند كارگاه آموزشي درزمینه های مختلف تشكيل گردد. در برگزاری این كارگاهها وهمچنين طراحي و اجرای فعاليتها ازكارشناسان دستگاههای اجرایی منطقه وسایر دستگاههای ذينفع كمك گرفته می شود.

پروژه زنبورداری موفق زنان روستایی چار طاق سمنان مرتبط با پروژه حبله رود رامی توان في المثل قرار دادكه با راهنمایي كارشناس پروژه بعد از خریداری كندوها و انتخاب زنبور شروع به فعاليت كردند وپس از گذشت يكسال تجربيات علمی بسياری كسب نموده واز توانایي توسعه وافزایش تعداد زنبورهای خود برخوردار شده اند . بنا به اظهار ونظر برخي اعضاء این پروژه بسيار باعث تقويت همكاری وارتباط میان زنان شده وعلاوه برآن توانسته بخشي از مایحتاج فرزندانشان را از فروش عسل تامین كند.

در پروژه بين المللي ترسيب كربن به منظور بسيج وتوانمندكردن جوامع محلي ، رهيافت

مشاركتي را بكار برده تا خود مردم محلي مناطق تخریب يافته را احيا كنند . این پروژه با واگذاری مسئوليتهای برنامه ریزي ومديریتي محلي به سطوح عامه زن و مرد ، جوامع هدف را قادر خواهد كرد تاضمن مديریت بهتر منابع ، مسئوليت بيشتری در تامین معيشت خود داشته باشنددراین پروژه با مشاركت يكسان زنان وتساوي در تسهيم منافع ، از زنان محلي برای تشكيل گروههای توسعه روستایی حمایت می شود.وآنها در امر احيای مراتع تخریب يافته كه منجر به توليد خزانه توليد نهال

برای انجام فعاليتهای اجرایی ، زنان روستایی ، عشایری و همچنين فارغ التحصيلان رشته های منابع طبيعي اعم از شهری و روستایی می توانند در قالب تعاوني ها و سازمانهای غيردولتی و گرو ههای محلي خود را انسجام بخشيده و تحت حمایت و نظارت ادارات كل منابع طبيعی ، سازمان تعاون روستایی و ادارات كل تعاون استانها با اخذ تسهيلات بانكي اقدام به اجرای پروژه های منابع طبيعی درشهرستانها نمایند .زنان روستایی و شهری با استفاده از قوانين موجود به راحتي می توانند در طرحهای اجرایی منابع طبيعی و آبخيزداری از جمله طرحهای بيابانزدائي مثل توليد نهال های مورد نياز ، كاشت و آبياری

درختان ، بهره برداری از محصولات فرعي ، جایگزيني سوخت فسيلي و صرفه جويي در مصارف سوخت هيزمی ، جمع آوری بذرهای بياباني ، مشاركت در انجام فعاليتهای بذرپاشی ، شركت در مراسم های نمادين مثل هفته منابع طبيعي ، ارائه آموزشهای ترويجي و فعاليتهای طبيعت گردي مشاركت نمایند

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: